جرم گیری و بروساژ دندان کودکان
تمیز کردن دندان‌ها شامل جرم گیری (یک لایه نرم، چسبنده، آلوده به باکتری) و تارتار (کلکولوس) است که در طول زمان روی دندان‌ها تشکیل شده است. دندان‌ها به طور مرتب در تماس با بزاق هستند. بزاق حاوی کلسیم و مواد دیگر است که به تقویت و محافظت از دندان‌ها کمک می‌کند. این ماده چسبنده در نهایت با گذشت زمان، مانند رسوب آهکی که در یک لوله یا کتری شکل می‌گیرد، ایجاد می‌شود. جرم معمولاً به رنگ دندان است و به آسانی می‌تواند به عنوان بخشی از دندان به نظر رسد، اما می‌تواند طیفی از رنگ قهوه‌ای تا سیاه نیز داشته باشد.
اگر جرم یا کلکولوس (دندانپزشکان آن را تارتار می‌نامند) در دندان‌ها تجمع یابد، متاسفانه شرایط مناسبی را برای رشد باکتری‌ها در کنار لثه‌ها فراهم می‌کند. هدف از تمیز کردن و صیقل دادن سطوح دندان‌ها، تمیز و صاف کردن آن‌ها است تا باکتری‌ها قادر به چسبیدن به آن‌ها نباشند.
انواع ابزار مورد استفاده
جرم گیری را می‌توان با استفاده از یک جرم گیر دستی یا با استفاده از روش جدیدتری به نام جرم گیر اولتراسونیک انجام داد. نقاط قوت و ضعف هر دو نوع ابزار متفاوت هستند.
جرم گیر اولتراسونیک
ابزار جرمگیر اولتراسونیک از ارتعاشات صوتی استفاده می‌کند تا رسوبات سخت و دارای کلسیم را از سطح دندان‌ها جدا کند. این ابزار همچنین امواج شوکی ایجاد می‌کند که سلول‌های باکتری‌ها را از بین می‌برد. استفاده از این ابزار شامل شستشوی پاکت‌ها و هر گونه سطوح بیرون زده ریشه دندان با آب است.
مزایا
همانند ابزار دستی، ابزار جرم گیری اولتراسونیک در از بین بردن جرم‌های پاکت‌های سطحی لثه مؤثر است و در مقایسه با ابزار دستی معمول در مورد پاکت‌های با عمق بیشتر از 4 میلی متر کارایی بیشتری دارد. این دستگاه در پاک کردن جرم‌های سطح ریشه دندان و پاکت‌های پریودنتال بسیار مؤثر است. نوک کوچک این ابزارها باعث می‌شود نسبت به ابزار دستی معمول دسترسی بهتری به پاکت‌های عمیقتر لثه داشته باشند و برای بیمار نیز تحمل آن راحت‌تر است. همچنین دستگاه جرم گیری اولتراسونیک در تمیز کردن گوشه‌ها و سوراخ‌ها موثرتر است. در این روش مایع خنک کننده در نواحی تحت درمان اسپری می‌شود و باکتری‌ها و محصولات جانبی آن‌ها را از بین می‌برد. استفاده از این روش نسبت به ابزار دستی معول زمان کمتری احتیاج دارد.
معایب
در هنگام استفاده از جرم گیر اولتراسونیک، غبار آلوده‌ای ممکن است تشکیل شود بنابراین دندانپزشک باید از تجهیزات محافظت کننده استفاده کند. ارتعاش ابزارهای اولتراسونیک در صورتی که سطح ریشه کاملاً صاف و فاقد جرم باشد، ممکن است برای بیمار ناخوشایند به نظر برسد. ابزار جرمگیری اولتراسونیک، بر بعضی دستگاه‌های تنظیم کننده ضربان قلب تأثیر می‌گذارد.
ابزار جرم گیری دستی معمول
کارایی روش ابزار جرم گیری دستی معمول بستگی به مهارت و دانش دندانپزشک و چگونگی استفاده از آن جهت از بین بردن رسوبات (تارتار) از دندان‌ها و داخل پاکت‌ها دارد.
مزایا
ابزار جرم گیری دستی معمول برای از بین بردن جرم و کالکولوس از پاکت‌های سطحی لثه به اندازه ابزار اولتراسونیک مؤثر هستند. ابزار دستی معمول بر خلاف انواع اولتراسونیک هیچ اختلالی در ضربان ساز قلب ایجاد نمی‌کنند. استفاده از این روش در دندان‌هایی که داررای نواحی معدنی زدایی شده هستند آسان‌تر است. نواحی معدنی زدایی شده به نواحی از دندان اطلاق می‌شود که در آن مواد معدنی مینا از بین رفته‌اند و دندان را مستعد پوسیدگی کرده‌اند. استفاده از ابزار جرم گیر دستی در سطوح دندانی آسان‌تر است و بنابراین برای استفاده در بازسازی‌های دندان با استفاده از کامپوزیت یا پورسلین و یا در صورت داشتن حساسیت دندانی گزینهٔ مناسب‌تری محسوب می‌شوند.
معایب
جرم گیری دندان‌ها در صورت استفاده از ابزار جرم گیری دستی بیشتر طول می‌کشد. گاهی اوقات این ابزار ناراحتی بیشتری نسبت به دستگاه اولتراسونیک ایجاد می‌کنند.
در بیشتر موارد انتخاب نوع ابزار جرم گیری بسته به وضعیت فرد بیمار متفاوت است. بیشتر کارشناسان معتقدند که هر دو روش نتایج بسیار خوبی ایجاد می‌کنند. در هر صورت، جرم گیری با استفاده از این ابزارها نتایج مؤثر و کارآمد داشته و احساس راحتی بیشتری در بیمار ایجاد می‌کنند.
روند تمیز کردن دندان
روند اسکیلینگ
اسکیلینگ معمولاً برای اولین بار توسط ابزار اولتراسونیک مورد استفاده قرار گرفت. این ابزار از ارتعاش برای خرد کردن قطعات بزرگ‌تر تارتار استفاده می‌کند. همچنین در هنگام کار کردن، غبار مایع خنک کننده در نواحی تحت درمان جهت از بین بردن دبریس و نگه داشتن ناحیه در دمای مناسب اسپری می‌شود. این دستگاه یک صدای سوت زنگ مانند یا صدای بلند را در حین کار ایجاد می‌کند. این صدا ممکن است بلندتر از آن چیزی باشد که واقعاً وجود دارد زیرا ممکن است در داخل سر کودک شما تقویت شود، درست همانند زمانی که یک مسواک برقی را داخل دهان می‌گذارید.
نوک دستگاه اولتراسونیک منحنی و گرد است و همیشه در حال حرکت در اطراف دندان‌ها نگهداری می‌شود. نوک دستگاه تیز نیست زیرا هدف این است که رسوبات را شل کند نه این که به دندان‌ها آسیب برساند.
چنان چه رسوبات سخت شده باشند، ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد تا بتوانید آن‌ها را از بین ببرید، بنابراین جرم گیری دندان‌های کودک شما ممکن است طول بکشد.
روند صیقل دادن
معمولاً پس از اسکیلینگ، از روش صیقل دادن برای پاک کردن لکه‌ها و صاف و براق ساختن دندان‌ها استفاده می‌شود. صیقل دادن با استفاده از یک کاپ لاستیکی نرم که چرخش دارد، انجام می‌شود. یک خمیر پروفیلاکسی مخصوص یک مادهٔ شبیه خمیر دندان است که داخل کاپ گذاشته می‌شود و در اطراف دندان‌ها به چرخش در می‌آید. از سویی دیگر، در روش صیقل دادن پروفیجت از اسپری فشار هوا و آب همراه با پودر کربنات هیدروژن سدیم برای رفع لکه‌ها، جرم‌ها و دبریس های نرم از دندان‌های شما استفاده می‌شود. ممکن است اسپری هوا و آب کمی شور باشد.
فلوراید
دندانپزشک همچنین می‌تواند از فلوراید جهت جرم گیری استفاده کند. استفاده از فلوراید بخش نهایی روند جرم گیری دندان است. این نوع درمان فلوراید به صورت موضعی فقط برای سطوح دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد و بلعیدن مقدار بیش از حد آن می‌تواند موجب شود تا کودک مبتلا به شکم درد شود.
سپس فوم یا ژل فلوراید روی ورقه‌های کوچک و قابل انعطاف قرار داده می‌شود و برای مدت 30 ثانیه روی دندان گذاشته می‌شود. پس از آن از بیمار خواسته می‌شود که تا حد امکان و با قدرت بزاق خود را به داخل ظرفی که برای این کار تعبیه شده است، خالی کند. اسیدهای باکتری موجود در رسوبات و جرم‌ها، دندان و سطح دندان‌ها را تضعیف می‌کنند، در نتیجه استفاده از فلوراید به تقویت دندان‌ها کمک خواهد کرد. توصیه می‌شود که 30 دقیقه پس از مصرف فلوراید از نوشیدن یا خوردن پرهیز نمایید.
آیا جرم گیری دردناک است؟
اکثر کودکان متوجه خواهند شد که جرم گیری بدون درد است و تنها ارتعاشات، غبار خنک کنندهٔ آب و فشار تراشیدن را که بدون درد هستند، احساس خواهد کرد. ممکن است کمی احساس ناراحتی وجود داشته باشد، اما بسیاری از کودکان متوجه این موضوع نخواهند شد زیرا این حالت تنها چند ثانیه طول می‌کشد.
